Vertaaltechnieken

Een kind leert de grammatica van de eigen moedertaal door een geleidelijk proces en hoeft niet elke keer na te denken wanneer hij of zij spreekt. Dit verandert echter wanneer iemand voor het eerst een andere taal leert. De verschillende grammaticaregels dwingen de taalstudent om de grammatica op een minder intuïtieve manier te leren.

De meeste professionele vertalers gebruiken een groot aantal vertaaltechnieken zonder er echt over na te denken. Vertaaltechnieken zijn een beetje zoals het gebruik van grammatica. De vertaler gebruikt de hieronder beschreven soorten vertaaltechnieken op een manier die min of meer even intuïtief is als wat de native grammatica-leerling doet. De vertaler is zich waarschijnlijk niet eens bewust van de beschrijvingen, die worden gegeven aan de technieken die ze gewoonlijk gebruiken.

Vertaaltechnieken

Vertaaltechnieken kunnen worden verdeeld in twee hoofdgroepen: directe en indirecte technieken. De keuze van technieken hangt sterk af van de talencombinatie. Sommige talenparen lenen zich meer voor directe vertaling en andere paren lenen zich meer voor indirecte technieken.

De meeste professionele vertalers concentreren zich op een bepaalde talencombinatie. Sommige vertalers beheersen ook meerdere combinaties, bijvoorbeeld Nederlands Engels en Nederlands Frans. Ongeacht de gekozen talencombinatie, is het waarschijnlijk dat een succesvolle vertaler een goed begrip heeft van beide culturen waarin de talen, waarmee hij of zij werkt, zijn ingebed. De vertaaltechnieken hebben betrekking op de cultuur en de geschiedenis van de evolutie van een taal.

Directe vertaaltechnieken

Een letterlijke vertaling kan worden gebruikt wanneer talen dezelfde syntaxis of grammatica gebruiken. In de vertaling wordt dan woord voor woord vervangen. Dit is het systeem dat de meeste gratis vertaaltools (zoals Google Translate en Microsoft Translator) op internet gebruiken. In de meeste gevallen werkt letterlijke vertaling echter niet goed en in veel taalparen werkt het vaak helemaal niet.

Een vertaling van Nederlands naar Engels (of omgekeerd) kan bijvoorbeeld met sommige zinnen werken, maar niet met andere. Dezelfde zin die letterlijk van het Nederlands naar het Engels kan worden vertaald, is mogelijk niet letterlijk van het Nederlands naar het Italiaans te vertalen.

Calque is het gebruik van een zin uit een andere taal, waarbij min of meer woord voor woord wordt vertaald. Er zijn veel voorbeelden van calque, vooral in vertaalgebieden, die relatief gespecialiseerd zijn, zoals in juridische, zakelijke, medische en wetenschappelijke vertalingen.

Leenwoorden zijn woorden die letterlijk uit de ene taal worden gehaald en ongewijzigd in een andere taal worden gebruikt. Lenen is de afgelopen eeuw dramatisch toegenomen en de snelheid neemt nog meer toe, omdat veel woorden worden geleend door opkomende technologische veranderingen. Geleende Franse woorden zoals café, restaurant en cv bestaan al lang in het Engels. Anderen, zoals safari (vanuit Kiswahili) zijn recenter.

Indirecte vertaaltechnieken

Indirecte vertaling komt waarschijnlijk vaker voor dan directe vertaling en is de reden waarom geautomatiseerde vertaalsoftware, die meestal directe vertaaltechnieken gebruikt, vastloopt en aanleiding geeft tot onhandige vertalingen. De professionele vertaler, gebaseerd op de twee gekozen talen, gebruikt automatisch een of een andere indirecte vertaaltechniek, opnieuw afhankelijk van het talenpaar en hoe vergelijkbaar hun syntaxis is.

Modulatie is het gebruik van verschillende uitdrukkingen om hetzelfde uit te drukken in twee vertaalde talen. Als de zin letterlijk wordt vertaald, zou dit voor de lezer onnatuurlijk klinken.

Aanpassing wordt veel gebruikt in marketingvertalingen. Dit gebeurt als een veelgebruikte uitdrukking of zin in de ene taal gewoon geen relevantie heeft in een andere taal omdat de culturele context ontbreekt.

Transpositie is de verandering van de woordvolgorde in een zin. Dit is vaak iets dat erg verwarrend kan zijn voor de leerling van een nieuwe taal. Transpositieregels worden meestal intuïtief geleerd door de moedertaalspreker. Tenzij die persoon een andere taal heeft geleerd, kan dezelfde manier vastlopen, wanneer hij of zij voor het eerst een nieuwe zin vertaalt met behulp van de eigen moedertaalregels.

Een typisch voorbeeld is de volgorde van bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord. In het Engels gaat het bijvoeglijk naamwoord altijd vooraf aan het zelfstandig naamwoord, terwijl het in Frankrijk meestal (maar niet altijd) het zelfstandig naamwoord volgt.

Professionele vertalers

Bij Aabévé Vertaalbureau worden vertalingen uitsluitend verzorgd door professionele vertalers. Geen studenten, maar vertalers met minimaal 5 jaar ervaring in de vertaalbranche. Veel van deze vertalers zijn bovendien beëdigd in een bepaalde talencombinatie.

U kunt er daardoor op vertrouwen, dat uw vertaalopdracht met de meeste zorg wordt uitgevoerd. Wij durven dan ook zonder aarzeling kwaliteitsgarantie te verstrekken op elke vertaling die door ons wordt afgeleverd.

Daarnaast zijn wij ISO-gecertificeerd waardoor u er ook op kunt vertrouwen, dat het gehele vertaalproces volgens de daarvoor geldende richtlijnen wordt uitgevoerd. Desgewenst kunt u er bijvoorbeeld voor kiezen om een vertaling te laten controleren door een tweede vertaler, voordat deze aan u wordt toegezonden. Deze revisie betekent wel, dat wij een hoger tarief in rekening moeten brengen en dat de levertijd wat langer wordt.

Vrijblijvende offerte

Wilt u een offerte aanvragen? Maak dan gebruik van ons aanvraagformulier. Binnen 30 minuten na ontvangst van uw aanvraag vindt u onze reactie in uw mailbox. In de meeste gevallen is dit al direct de offerte. In deze offerte worden twee opties vermeld, te weten optie 1 voor een vertaling zonder revisie en optie 2 voor een vertaling met revisie. U kunt dan zelf beslissen voor welke optie u kiest.